Choroby towarzyszyły ludzkości od zawsze, ale niektóre z nich zapisały się w historii w wyjątkowo brutalny sposób. Dziś, kiedy mamy antybiotyki i szczepionki, ciężko sobie wyobrazić skalę dawnych epidemii. A przecież jeszcze kilkaset lat temu jedna choroba potrafiła zabić miliony — dosłownie.
Jednym z najbardziej przerażających przykładów była Czarna Śmierć – pandemia dżumy, która nawiedziła Europę w latach 1347–1352. Jej skutki były tak tragiczne, że do dziś budzą grozę. Szacuje się, że zginęło wówczas od 25 do 50 milionów ludzi, czyli około 1/3 całej populacji Europy. W niektórych miastach umierało nawet 80–90% mieszkańców.
Czarna Śmierć najprawdopodobniej dotarła do Europy z Azji przez Jedwabny Szlak, a pierwsze ogniska zanotowano w portowych miastach na Krymie. Dalej choroba trafiła do Włoch — w październiku 1347 roku do portu w Mesynie na Sycylii zawinęły genueńskie statki, na których niemal cała załoga była martwa lub umierająca. Tak rozpoczął się jeden z najciemniejszych rozdziałów w dziejach ludzkości.
Dżumę wywołuje bakteria Yersinia pestis, która przenoszona była głównie przez pchły pasożytujące na szczurach. Choroba miała kilka odmian: dżuma dymienicza, płucna i posocznicowa. W najczęstszej formie powodowała bolesne obrzęki węzłów chłonnych (tzw. „dymienice”), gorączkę, wymioty, a śmierć często następowała w ciągu kilku dni.
Społeczne skutki dżumy:
Drastyczny spadek liczby ludności spowodował brak siły roboczej i upadek gospodarki feudalnej.
Wielu ludzi uważało epidemię za karę boską — zaczęły się procesje biczowników, samobiczowanie i prześladowania.
Szukając winnych, zaczęto oskarżać Żydów o „zatruwanie studni” – co doprowadziło do licznych pogromów w Niemczech i Francji.
W wielu miejscach dochodziło do całkowitego rozpadu struktur społecznych i religijnych – ludzie porzucali miasta, księża bali się grzebać zmarłych.
Informacje:
[1] https://www.thecollector.com/black-death-medieval-art-and-artists/?utm_source
[2] https://www.history.com/articles/black-death?utm_source
[3] https://smarthistory.org/the-black-death/?utm_source
[4] https://en.m.wikipedia.org/wiki/Black_Death_in_medieval_culture?utm_source
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz