sobota, 12 lipca 2025

Radioaktywne notatki 1903 - Historia

Chemia to nie tylko przedmiot szkolny czy trudne wzory w podręczniku. To dziedzina, która od wieków kształtuje cywilizację. Dzięki niej powstały lekarstwa, tworzywa sztuczne, paliwa, a także – choć czasem w bardziej niebezpiecznym wydaniu – materiały pirotechniczne czy wybuchowe. Chemia umożliwia eksperymentowanie, zrozumienie świata na poziomie atomów i cząsteczek, a jej osiągnięcia wpłynęły na niemal każdy aspekt życia człowieka.

Jedną z najbardziej znanych postaci związanych z tą dziedziną nauki była Maria Skłodowska-Curie – polska noblistka, chemiczka i fizyczka. Urodziła się w Warszawie w 1867 roku, a zmarła w 1934 roku we Francji. Była pierwszą kobietą, która zdobyła Nagrodę Nobla, a także jedyną osobą, która otrzymała Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk ścisłych – fizyce (1903, za badania nad promieniotwórczością) oraz chemii (1911, za odkrycie nowych pierwiastków: radu i polonu).

Maria Skłodowska-Curie pracowała w bardzo trudnych warunkach – często bez odpowiedniego sprzętu laboratoryjnego, narażona na promieniowanie, którego skutków wówczas jeszcze nie znano. Jej prace nad radioaktywnością nie tylko zrewolucjonizowały naukę, ale także przyczyniły się do rozwoju medycyny (radioterapia) oraz fizyki jądrowej.


W czasie I wojny światowej Maria Curie zorganizowała mobilne jednostki radiologiczne („małe Curie”), które pomagały diagnozować rannych żołnierzy bezpośrednio na froncie. Była też promotorką nauki i edukacji kobiet, walcząc o ich miejsce w środowisku naukowym zdominowanym przez mężczyzn.

Dziś jej imię noszą instytuty naukowe, szpitale, szkoły, a nawet jeden z pierwiastków – curium (Cm), odkryty już po jej śmierci.




Informacje:

[1] https://www.atlasobscura.com/categories/marie-curie?utm_source

[2] https://www.britannica.com/video/World-War-I-Marie-Curie-labs-fleet/-242799?utm_source

[3] https://www.businessinsider.com/marie-curie-radioactive-papers-2015-8?IR=T

[4] https://www.nobelprize.org/stories/women-who-changed-science/marie-curie/?utm_source

[5] https://fr.m.wikipedia.org/wiki/Voiture_radiologique?utm_source

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz