środa, 9 lipca 2025

Pierwsza Polska Studentka 1414 - Historia

W czasach średniowiecza kobiety nie miały prawa studiować. Nauka w akademiach i uniwersytetach była przywilejem wyłącznie mężczyzn – dostęp do wiedzy dla kobiet był ograniczony do klasztorów lub prywatnych nauk, jeśli w ogóle. A jednak w XV wieku w Krakowie wydarzyło się coś, co zszokowało ówczesny świat akademicki.

Nawojka, młoda kobieta pochodząca najprawdopodobniej z Dobrzynia nad Wisłą, postanowiła zrobić coś, na co żadna inna kobieta w Polsce się dotąd nie odważyła. Przebrana za chłopca, podając się za mężczyznę, dostała się na Akademię Krakowską (dzisiejszy Uniwersytet Jagielloński). Tam przez dwa lata uczyła się łaciny, filozofii i logiki, wyróżniając się intelektem i pilnością.


Jej sekret wyszedł na jaw dopiero wtedy, gdy ciężko zachorowała — niektóre wersje mówią, że została odkryta w wyniku podejrzeń innych studentów. Gdy ujawniono jej płeć, wybuchł skandal. Początkowo groziła jej nawet kara więzienia za fałszywe zeznania i przebywanie w miejscu przeznaczonym tylko dla mężczyzn.

Jednak Nawojka, jak podają niektóre źródła, miała odpowiedzieć przed sądem uniwersyteckim: "Uczyłam się, bo chciałam wiedzieć". To krótkie zdanie przeszło do legendy i sprawiło, że ostatecznie potraktowano ją łagodnie – zamiast więzienia trafiła do klasztoru.


Choć jej dalsze losy pozostają nieznane, Nawojka uznawana jest dziś za pierwszą kobietę-studentkę w Polsce, a nawet jedną z pierwszych w Europie. Jej imieniem nazwano akademiki i ulice, a jej historia inspiruje do dziś.



Informacje:

[1] https://navoica.pl/legend?utm_source

[2] https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Nawojka?utm_source

[3] https://blog.e-polish.eu/marzec-miesiacem-kobiet-poznajcie-historie-nawojki/?utm_source

[4] https://plus.pomorska.pl/opowiesc-o-dziewczynie-ktora-miala-podwojne-zycie-zdjecia-recenzja/ar/12248857?utm_source

[5] https://miejscawkrk.pl/legenda-o-nawojce-kim-byla-ta-niezwykla-dziewczyna/?utm_source

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz